BÖLÜM 0
CSS (ÇOKCA SORULAN SORULAR) HAKKINDA
[CSS Ana Sayfaya Dön]
-
Neden CSS? CSS de ne demek?
-
INET-TR CSS'den nasıl faydalanmalıyım? Daha sonra ne yapmalıyım?
-
Bu dökümanı nereden alabilirim?
-
CSS hazırlanmasında emeği geçenler...........
-
CSS hazırlanmasında yararlanılan kaynaklar
-
Eleştiriler, öneriler............
-
Bu Dökümanın 3. kişiler tarafından kullanılması
-
Sürümler Arası önemli Değişiklikler
-
Bir Sonraki Sürümde Hangi Değişiklikler Olacak?
-
CSS'deki Türkçe karakterleri Web Listeleyicimde göremiyorum.
Sorun Ne?
1. Neden
CSS? CSS de ne demek?
CSS, ya da uzun adıyla Çokça Sorulan Sorular, belirli bir konuda değisik
kişiler tarafından, farklı zamanlarda sürekli ve çokca sorulan soruları
ifade eden bir kısaltmadır (ıngilizce, Frequently Asked Questions (FAQ)
yerine kullanılmıştır). INET-TR CSS de, INET-TR : Türkiye Internet Tartışma
Listesi'nde uzun zaman boyunca Çokça sorulan soruları ve cevapları ile
Internet/Temel Servisleri ve ilgili diğer konularda ilk anda kolayca akla
takılabilecek soruları ve cevaplarını içermektedir.
CSS, su an icin, 2 ayrı formatta cikmaktadır : duz yazı (ascii, Turkçe
karakterlerden arındırılmış) ve HTML (ISO-Latin 1 HTML kodlamalı, Türkçe
karakterlerle/Türkçe Aksan). ıleriki sürümlerde düz yazı formatı (inet-tr.css)
güncellenmeyebilir. Surum 2.0 için, HTML ve düzyazı sürümleri içerik bakımından
birbirinin aynıdır. Ancak, HTML sürümünde, anlatılanlarla ilgili bazı resim/diyagram
vb'ler ve bunlarla ilgili ek bilgiler vardır. Bunlar, dökümanın içeriğini
bozmayan değişikliklerdir.
2. INET-TR
CSS'den nasıl faydalanmalıyım? Daha sonra ne yapmalıyım?
CSS, konularına göre kısımlara bölünmüştür. öncelikle, kafanıza takılan
sorunun bulunduğu kısmı dökümandan bulup oradan cevabı yakalamaya çalışmalısınız.
Bu durumda, (i) sorduğunuz soruya doğrudan bir cevap bulabilirsiniz, ve/veya
(ii) ilgili konuda ayrıntılı bilgiye nereden /nasıl erişeceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer sorunuzun cevabını bulamamışsanız, ya da verilen bilgilerden tatmin
olmamışsanız INET-TR Internet Tartışma
Listesi'ne bir mail ile sorunuzu yöneltin. Sorunuz hakkında bilgisi
olan kişiler cevap vereceklerdir.
CSS bölümleri, birbirine bağlı bir yapıdadır. e-posta konusunun anlatıldığı
bölümde, http adresleri ile karşılaşabilirsiniz. Böyle durumlarda, ilgili
bölümlere ayrıca göndermeler yapılmıştır.
3. Bu
dökümanı nereden alabilirim?
CSS'nin son sürümü Bilkent Arşivi'nde
bulunmaktadır. ftp://ftp.bilkent.edu.tr/
pub/INFO/Turkce/css/inet-tr.css şeklinde FTP ile alınabilir. Ayrıca
Bilkent Arşivine e-mail, fsp, gopher, www ile erişmek mümkündür. Bu dökümanın
yeni sürümleri ortaya çıktığında INET-TR@metu.edu.tr
(Turkiye Internet Tartisma Listesi) 'nde duyurulacaktır. Ayrıca, WWW
erişimi olanlar http://www.bilkent.edu.tr/turkce/css
ya da, http://www2.itu.edu.tr/~gokcol/css
ile aynı dizine erişebileceklerdir. ıleride inet-tr.css'yi, üzerinde hypertext
formatında tarama yapılacak hale getirmek istiyoruz. Bu konuda çalışmalar
sürmektedir.
Sadece e-mail erişimi olanlar, bilserv@bilkent.edu.tr'a
metin içinde `send inet-tr.css' komutu
veya listproc@metu.edu.tr'a `get
css inet-tr.css' komutu ile her iki makinadaki en son haldeki
dökümanın düz yazı versiyonunu (Türkçe harflerden arındırılmış olarak)
alabilirsiniz. Muhtemelen bir kaç parça olarak elinize geçecektir.
4. CSS
hazırlanmasında emeği geçenler...........
-
CSS'nin hazırlanması için Bilkent üniversitesi Listproc'ta bir liste oluşturulmuştur
(inet-faq). Buradaki tartışmalar/fikir alışverişleri CSS yapısının şekillenmesinde
yardımcı olmuştur.
-
CSS'nin UNIX, Sıkıştırma/Arsivleme Programlari ve Resim/Ses/Video Formatları
kısımlarının oluşturulmasında, Murat
Balcı (mbalci@rorqual.cc.metu.edu.tr) ve Murat
Maga (maga@promete.tetm.tubitak.gov.tr) katkıda bulunmuşlardır.
-
Yusuf Kürşat Tuncel (e77790@ceng.metu.edu.tr),
Internet Ahlakı ile ilgili netiquette'yi Türkçe'ye uyarlamış ve bu, CSS'nin
değişik yerlerinde kullanılmışıtır.
-
Bilkent üniv., dökümanın güncellenmiş kopyalarını tutmaktadır.
-
Kağan Gürkaynak (kgf@ehb.itu.edu.tr),
çok yararlı önerileri ve döküman üzerindeki bir çok düzeltme ve 1. Bölüme
yaptığı bazı eklemelerle çok büyük yardımlarda bulunmuştur.
-
Ayrıca, INET-TR üyeleri başta olmak üzere, soruları ve yararlı eleştiri/övgüleri
ile pek çok internet kullanıcısı bu dökümanın hazırlanmasında yol gösterici
olmuşlardır.
Mustafa Akgül (akgul@bilkent.edu.tr)
Orhan Gökçöl (gokcol@sariyer.cc.itu.edu.tr)
5. CSS
hazırlanmasında yararlanılan kaynaklar
-
ftp://ftp.bilkent.edu.tr/pub/INFO
dizinindeki dökümanlar
-
Akgül, M., "Bilgiye Erişimin Yeni Araç ve Olanakları", (inet2.dvi, v1.25),
Ocak 1995.
-
INET-TR (1994 - 1997) ve INET-FAQ (1995 - 1996) listelerindeki yazışmalar
-
Sheldon, T., "Lan Times Encyclopedia of Networking", McGraw-Hill, Inc.,
1994.
-
Earn Association, "Guide to Network Resource Tools (Version 2.0)", Earn
Association, September 1993.
-
Internet kullanımı ile ilgili FAQ'lar.
-
Discover the World Wide Web with your Sportser, USRobotics, sams.net, 1996.
-
Parker, T., "Teach Yourself TCP/IP in 14 Days", Sams Publishing, Indianapolis,
USA, 1994.
6. Eleştiriler,
öneriler.....
CSS ile ilgili her türlü eleştiri
ve önerilerinizi bu CSS'nin
yazarlarına doğrudan e-mail ile iletebilirsiniz.
inet-tr css hazırlama grubu
7. Kullanım
Hakları
-
Bu dökümanda yazılan her türlü bilgi kaynak gösterilmek
şartıyla *aynen* kullanılabilir
-
CSS, (orijinal metin (inet-tr.css) ya da html formatı
olarak) her türlü ortamda serbestçe kullanılabilir, istenildiği kadar çoğaltılabilir..
-
CSS, içeriği değiştirilmemek şartıyla başka formatlara
(word, latex vb) dönüştürülebilir; ancak, yeni formatı da, ücretsiz, serbestçe
dağıtılmalıdır.
-
CSS, hiç bir suretle para ile satılamaz; parayla
servis veren kuruluşların (BBS'ler, Internet Servis Sağlayıcıları vb) kullanıcılarından
aldıkları baglantı ücretleri ve disket, CD, basılı kağıt masrafı gibi sarf
malzeme ücretleri buna dahil değildir.
-
Sadece yazarlar, döküman üzerinde değişiklikler yapma
hakkına sahiptir.
-
3. şahısların döküman üzerinde maddi değişiklikler
yapıp yeniden yayınlaması yazarların yazılı izni ile mümkün olabilir. Yeni
döküman da hiç bir suretle parayla satılamaz, doğrudan ticari kazanç temini
için kullanılamaz. Bu, konu ile ilgili yazılacak ticari amaçlı kitap, dergi,
elektronik yayın vb gibi yerlerde, kaynak gösterilerek kullanmayı, engellemez.
-
CSS'nin bir kısmı, kaynak gösterilmek şartıyla, 3.
parti dökümanlarda kullanılabilir. Kaynak göstermede,
-
CSS'nin tam adı ve türü (HTML/düz yazı)
-
Yazarlarının adları
-
Sürüm numarası ve sürüm tarihi
-
CSS'nin orijinal dağıtım adresi (ftp ya da http olarak)
açıkça belirtilmelidir. örnek kaynak kullanımı
:
Akgül, M. ve Gökçöl,
O., "Internet ve İlgili Konularda Çokça Sorulan Sorular : INET-TR.CSS",
Sürüm 2.5, http://www.bilkent.edu.tr/turkce/css/inet-tr.html,
30 Ekim 1997.
-
Burada belirtilmemiş şartlar oluştuğunda, yazarların
yazılı görüşü alınır.
-
CSS'de yazılı bilgilerde var olabilecek her türlü
maddi hatadan, ve burada yazılanlar uygulandığında dogabilecek maddi/manevi
zararlardan, yazar(lar) her hangi bir sorumluluk kabul etmezler.
-
Bu CSS'yi okuyan herkes yukarıdaki şartları aynen
kabul etmiş sayılır.
8. Sürümler
Arası önemli Değişiklikler
Bu alt başlıkta sürümler arası bazı değişikliklerin bir özetini yazmaya
çalışacağız.
-
2.5 (30 Ekim 1997)
-
Yeni Eklenen Bölümler : "Nasıl Web Sayfası Hazırlanır?" ve "Bilgisayar
Virüsleri"
-
Bolum 1: Internet'in sosyal boyutu ve ticari kullanımı eklendi; internet
üzerindeki faks servisleri eklendi. Yazı içine bazı grafikler kondu.
-
Bolum 2: Turnet ve Ulaknet kisimlari yaniden yazildi; ISP'lerle ilgili
eklemeler yapildi. Turnet IEN protoklunden bahsedildi.
-
Bolum 3:"Spam" mail eklendi. Anlatıma bazı grafikler kondu.
-
Bolum 4: "haber grubu" yerine "tartışma öbeği" kullanıldı. TR'deki Tartışma
Öbekleri Hiyerarşisi belirleme çalışmasından bahsedildi. DejaNews eklendi.
TR'deki news servisleri guncellendi. Dünyadaki news server-lar listesi
çıkartıldı.
-
Bolum 5: FTP programnları güncellendi
-
Bolum 6: Netscape ve msie bilgileri ve diğer bazı bilgiler güncellendi.
-
Bolum 7: Arama Motorları güncellendi. Yeni AltaVista arayüzü anlatıldı
-
Bolum 8: ListProc ve Telnet'e eklemeler yapıldı
-
Bolum 9: TR arama servisleri güncellendi.
-
Bolum 10:Turnet ve ISP bilgileri güncellendi. X2 modemler eklendi. 822
bilgileri eklendi.
-
Bolum 11: Ilk kez yazıldı.
-
Bolum 12: WinZip eklendi; dosya arşivleme ve disk araçları eklendi.
-
Bolum 13: RealPlayer ve Flash animasyon eklendi.
-
Bolum 14: Ilk kez yazıldı
-
Bolum 15: Linux ile ilgili bilgiler eklendi. .rc dosyalarından bahsedildi.
Bazı yazım hataları düzeltildi.
-
2.01 (5 Mart 1997) Bazı düzeltmeler,
news ve liste servisleri ile ilgili eklemeler
-
2.0 Ana revizyon (25 şubat 1997). Son
1 yılda genel olarak internet ve özel olarak ta ülkemizdeki yapılanma bir
hayli değişti,gelişti. Bunu dikkate alarak, özellikle, Internet Nedir?
(1. Bolum) pek çok açıdan yeniden yazıldı ve eskiden burada olan Türkiye'de
ınternet kullanımı ile ilgili bilgiler, ayrı bir bölüm olarak yazıldı.
Internet Servis Sağlayıcıları ile ilgili daha geniş bilgiler verilmeye
çalışıldı; eklemeler yapıldı. Eskiden Internet Servisleri başlığı altında
olan e-mail,web,News ve FTP ayrı bölümler haline getirildi. özellikle e-posta
ve ftp kısmında çok fazla sayıda eklemeler/güncellemeler yapıldı. Web'i
anlatan bölümde bazı değişiklikler ve eklemeler yapıldı. Java ve ActiveX
ile ilgili bazı bilgiler verildi. Arama Mekanizmaları ile ilgili örnek
kullanımlar anlatıldı. Web sayfası hazırlama ile ilgili genel bilgiler
verildi. Bilgisayar Virüsleri ile ilgili bir bölum eklendi(bu,birçok kişinin
isteği idi /OG/) TR'deki domain adlarını gösteren uzun liste çıkartıldı.
Türkiye'deki Internet Servisleri daha detaylı gruplanmaya çalışıldı. Güncelliğini
yitiren bazı kavramların açıklandığı bölümler (Gopher gibi) daha kısa tutuldu.
HTML ile ilgili bir bölüm ilk kez CSS'ye eklendi. Bu sürümle birlikte,
CSS'nin HTML sürümü de paralel olarak hazırlanmaya başlandı.(Bundan sonraki
sürümler -umuyoruz ki- hem text, hem de html versiyonda aynı anda güncellenerek
çıkacak).
-
1.3-1.4 Bölüm 1. Pek çok bilgi guncellendi
ve bazı kısımlar silindi. Internet'e kişisel bağlantı kısmındaki bazı eskimiı
yerler silindi bazıları yeniden yazildi. Netscape ile ilgili bir bölüm
WWW kısmına eklendi. Kişisel bağlantı kısmına "Windows 95 ile PPP bağlantı"
eklendi. Tüm metin için, bir takım yazım yanlışları düzeltildi.) (21 Ekim
1995; gokcol@sariyer.cc.itu.edu.tr
)
-
1.2-1.3 ınternet Ahlakı eklendi. Yeni kurulan
domain ve servisler eklendi.
-
1.1-1.2 Bazı yazım yanlışları (gramer ve ifade
olarak) düzeltildi;, org.tr hakkında bilgiler verildi, waismail hakkındaki
bilgiler silindi.
-
1.0 ilk Sürüm;
25 şubat 1995.
9.
Bir Sonraki Sürümde Hangi Değişiklikler Olacak?
CSS'nin ana hatları hemen hemen yerine oturdu.
(Yine de bu cok iddiali bir soz. 6 ay sonra çok köklü değişiklikler olabilir
Internet dünyasında). ılerleyen sürümlerde, sadece HTML formatını güncellenme
yoluna gidilebilir. Sayfaların HTML dizaynlarında görselliğe daha fazla
önem verecek (animated gifs, ufak tefek Java scripts kullanımları, arka
plan değişiklikleri, fare(mouse) hareketine duyarlı haritalar (image maps)
ve resimlerin kullanımları gibi). Tabii, bir de Türkçe problemini halletmek
gerekiyor. Bu sürümle birlikte, ISO-Latin 1 standartı esas alınarak, HTML
özel karakter üretme teknikleri ile (söz gelimi, ö için ö) Türkçe
karakterler kullanılmaya çalışıldı. CSS'nin ilk halinden Türkçe'ye dönüşüm
bir hayli zahmetli oldu. Doğal olarak, arada, düzeltilmesi unutulmuş, gözden
kaçmış bazı Türkçe harf hataları ile karşılaşabilirsiniz. Sonraki sürümlerde
bu tip hataların en aza indirilmesi için azami gayret sarfedilecektir.
Sonraki sürümlerde, Virusler, Resim/Video Formatları, Sıkıştırma/Arşivleme
Programları gibi kısımlar ana CSS'den ayrılarak ayrı CSS'ler oluşturma
yoluna gidilebilir.
10.
CSS'deki Türkçe karakterleri Web Listeleyicimde göremiyorum. Sorun Ne?
Bazı Browser'lar Türkçe karakterleri desteklemiyor
olabilir. Netscape kullanıyorsanız, Options menüsünden "Document Encoding"
olarak Turkish seçin (Netscape 4.x için View menüsü altında). Ayrıca, program
seçeneklerini kullanarak sizteminizde yüklü "türkçe font"ları kullanacağınızı
da belirtmelisiniz. Microsoft Internet Explorer için de benzer seçenekler
var.