1. Giriş : Türkiye'deki Internet Servislerinin Gelişimi
2. Türkiye'de Internet'e bağlı tüm merkezleri nasıl görebilirim?
3. Türkiye'deki Internet Servis Sağlayıcı (ISS) Şirketler
4. Önemli Web Siteleri
5. Önemli FTP Siteleri
6. Usenet (News) Servisleri
7. Listserv/Listproc Servisleri
8. IRC Servisleri
9. Kütüphaneler
10. Konu Rehberleri ve Tarama Servisleri
11. Türkiye İçinde kişi/e-posta adresi/web sayfası Sorgulama Servisleri
12. Internet üzerinde Siyasi Partiler ve Politikacılar
13. Internet üzerindeki medya kuruluşları
14. Turistik Bilgi Sistemleri
15. Türkçe yazılmış "Çokça Sorulan Sorular" (FAQ) dökümanları
16. Diğer

1. Giriş : Türkiye'deki Internet Servislerinin Gelişimi

Bu bölümde, Türkiye'deki internet servisleri hakkında bazı bilgiler verilecektir. Eylül 1996'ya kadar daha çok üniversite orijinli olan servisler, bu tarihte Turnet'in devreye girmesi ile, değişik "İnternet Servis Sağlayıcıları" tarafından çeşitlendirilmektedir. Şu an, sayıları 70'i aşan servis sağlayıcı firma, ya doğrudan Turnet üzerinden; ya da Turnet ile yaptıkları IEN anlaşması yoluyla kendi hatları üzerinden hem kişisel kullanıcılara, hem de kurumsal kullanıcılara (şirketler, vakıflar vb) internet servisi satmaktadırlar. Internet Teknolojilerinin toplum yaşamında kullanımı yavaş olmakla beraber çok olumlu gelişmeler de olduğunu söyleyebiliriz. Artık, kitlesel sınavların (üniversite seçme sınavları, AÖF sınavları, TUS vb gibi) sonuçlarını internet üzerinden öğrenmek; değişik sanal sergiler düzenlemek; gazeteleri okumak vb yaşamımıza yavaş yavaş girmeye başlayan etkilerdir.

2. Türkiye'de Internet'e bağlı tüm merkezleri nasıl görebilirim?

1997 başı itibarıyla, ülkemizde 15,000'in üzerinde bilgisayarın internet bağlantısının olduğu tahmin ediliyor (2. Türkiye'de İnternet Konferansı'ndaki konuşmalar, Yeditepe Üniv., İstanbul, Aralık 1996). Bunların hepsini listelemek imkansız. Ancak, eğer binlerce link arasında illa ki dolaşmak istiyorsanız, http://web.bilkent.edu.tr/inet-turkey/inet-all.html size hitap eden bir sayfa. gelen dosya biraz büyükçe, ona göre hazırlıklı olun!! Bunun dışında, http://web.bilkent.edu.tr/inet-turkey dizininde, konularına göre gruplanmış listeler, yeni eklenen siteler vb. hakkında da gerekli linkleri ve bilgileri bulabilirsiniz. Ayrıca, http://www.metu.edu.tr/Turkey/inet-turkey.html ve http://www.ege.edu.tr/Turkiye/ adreslerinden de benzer bilgilere ulaşabilirsiniz.

3. Türkiye'deki Internet Servis Sağlayıcı (ISS) Şirketler

Aşağıdaki liste, Turnet web sayfasından alınmıştır (Ekim 1997) ve Turnet üzerinden bağlantısı olan ve 3. kişilere/kuruluşlara çeşitli internet servisleri ve hizmetleri veren "İnternet Servis Sağlayıcı" (İSS) kuruluşları göstermektedir. Daha güncel bir bir liste, http://www.turnet.net.tr 'den alınabilir. Internet Servis Sağlayıcıları ile ilgili diğer bilgiler 2. Bölüm ve 10. Bölüm'de verilmektedir. Turnet çıkışlarını kullanmayan diğer servis sağlayıcıları hakkında bilgiler önümüzdeki sürümlerde verilmeye çalışılacaktır.

ANKARA BÖLGESİ

1. TR-NET / Orta Doğu Yazılım Hizmetleri A.S.............................tr-net - 512 Kbps
2. ADA-NET İnternet ve İletişim Hizmetleri Tic.Ltd. A.S. ................ada - 128 Kbps
3. ASELSAN Askeri Elektronik Sanayi A.S. ..............................aselsan - 128 Kbps
4. ATAC Bilgisayar Hizmetleri San.ve Tic. Ltd. Sti ...................…antnet - 128 Kbps
5. BİMEL Elek. Mamül Paz. Ltd. .......................................................bi - 128 Kbps
6. DOMİ Bilişim Teknolojileri Ltd. Şti.. .....................................dominet - 128 Kbps
7. FİDAN Fiyat ve Danisma Hizmetleri A.Ş. ........................marketweb - 128 Kbps
8. RAKSNET İletişim Teknoloji ve Tic. A.Ş...............................raksnet - 128 Kbps
9. UNIVERSITELER ............................................................................. 128 Kbps
10. AKBANK T.A.Ş...................................................................akbank - 64 Kbps
11. AKDENİZ KOLEJİ.............................................................akdenizk - 64 Kbps
12. ATO Ankara Tabip Odasi ............................................................ato - 64 Kbps
13. AVC Bilgi İslem Müm. Taahut San. Tic. Ltd. Sti. ................…......avc - 64 Kbps
14. BİRNET Bilgi Sistemleri Tic. Ltd. Şti..............................................bir - 64 Kbps
15. HERIS Seramik ve Turizm A.S. ...................................................ges - 64 Kbps
16. FutureNET, Hi-TECH Bilgisayar Ltd. Sti. ................…….........future - 64 Kbps
17. NETCOM Bilgisayar Sis. San. Tic. A.Ş. .................................kaynet - 64 Kbps
18. Surf Computer Technolojies Co. ..................................................surf - 64 Kbps
19. TSE Turk Standartlari Enstitusu .....................................................tse - 64 Kbps
20. ZİRAAT BANKASI..........................................................ziraatbank - 64 Kbps

İSTANBUL BÖLGESİ

1. DORUK İletişim ve Otomasyon San. ve Tic. A.S ......................doruk - 1024 Kbps
2. Liste 2000 Bilisim Teknolojisi San. Tic. A.S. .........................liste2000 - 1024 Kbps
3. SUPERONLİNE ..............................................................superonline - 1024 Kbps
4. GLOBAL-ONE Turkiye ....................................................global-one - 512 Kbps
5. SİMKO Siemens A.Ş.. .............................................................simko - 512 Kbps
6. TÜRK NOKTA NET Bilgi Hizmetleri Ltd. Şti. ...............….....turknet - 512 Kbps
7. ALNET …………………………………………………......…alnet - 256 Kbps
8. ATLAS ON-LİNE İletişim Sis. Ve Tic. A.Ş.................................atlas - 256 Kbps
9. COMNET İletişim Hizmetleri ve Tic.A.Ş..................................comnet - 256 Kbps
10. FORNET Fornet Elektronik A.Ş................................................fornet - 256 Kbps
11. HÜRRİYET Gazetecilik ve MatbacılıkA.Ş...............................hurriyet - 256 Kbps
12. PRİZMANET Elektronik Yay. Hiz. San. ve Tic.A.Ş.…........prizmanet - 256 Kbps
13. RAKSNET İletişim Teknoloji ve Tic. A.Ş................................raksnet - 256 Kbps
14. BİLTAM Mümessillik Dış.. Tic. San ve Tic. A.Ş.........................btam - 128 Kbps
15. BİYA Birleşik Yazılımcılar Ltd. Şti. .............................................bnet - 128 Kbps
16. BOGAZİÇİ Bilgisayar Programcılık Tic. ve San. A.Ş.. ..............aidata - 128 Kbps
17. ESCORTNET Ltd. Sti. ............................................................escort - 128 Kbps
18. GARANTİ BANKASI T.A.Ş...........................................garantibank - 128 Kbps
19. GORDION Gordion Bilgi İslem Yaz.ve Don. ..........................gordion - 128 Kbps
20. İHLASNET İhlas Holding ............................................................ihlas - 128 Kbps
21. MAGNET Elektro. Bil. İşl-Hab.Tek.San.veTur.Ltd.Şti.............magnet - 128 Kbps
22. ORİON Bilgisayar San. ve İletisim Ltd. Şti. .................................orion - 128 Kbps
23. OSMANLI BANKASI A.Ş............................................ottomanbank - 128 Kbps
24. SABAH Elektronik Yay. Ilet. A.Ş. ……………………….....…sabah - 128 Kbps
25. TEKLAN İnternet Erişim Hiz. Komünikasyon Ltd. Şti. ...............teklan - 128 Kbps
26. TRADENET İstanbul Ticari Bilgisayar Ağı...............................tradenet - 128 Kbps
27. VERİSOFT Bilgi İşlem Tic. ve San. Ltd. Şti. ............................verisoft - 128 Kbps
28. YÖRENET Yöre Elektronik Yayıncılık A.Ş ..................................yore - 128 Kbps
29. AKBANK T.A.Ş. ...................................................................akbank - 64 Kbps
30. ARNIL-NET Bilgisayar ve İlet. Hiz. Tur. San ve Tic Ltd. Şti .........arnil - 64 Kbps
31. ARTINET Arti Applecenter ...........................................................arti - 64 Kbps
32. ASEL ELEKTRONİK..................................................................asel - 64 Kbps
33. BENTAŞ Bilgisayar End. Müh. ve Tic. A.Ş. .................................bline - 64 Kbps
34. BDP Yayıncılık Haber Ajansı A.Ş. ................................................bdp - 64 Kbps
35. BİS Bilgi İşlem Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti .....................................bistek - 64 Kbps
36. CENAJANS..........................................................................cenajans - 64 Kbps
37. ÇELEBİ HOLDİNG...................................................................celebi - 64 Kbps
38. DATATEKNİK Bilgisayar Sistemleri Tic. San. A.Ş. ...................exper - 64 Kbps
39. DUTNET Dut Bilgi Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş............................dut - 64 Kbps
40. FUZUL Dış Ticaret A.Ş. ..............................................................isnet - 64 Kbps
41. İCAFE Data İletişim Yayın. ve Kafeterya İşlt. A.Ş. .......................icafe - 64 Kbps
42. INTERTECH Bilgi İslem ve Paz. Tic. A.Ş. ..............................intertech - 64 Kbps
43. KİLİMNET Bilisim ve Iletisim Teknolojileri Ltd Şti ............…........kilim - 64 Kbps
44. MAM / Marmara Araştırma Merkezi ............................................mam - 64 Kbps
45. PERFORMANS Internet Erişim Hiz.A.Ş. ...........................performans - 64 Kbps
46. SETRA Uluslararası Servis Tic. ve Paz. A.Ş. ................................setra - 64 Kbps
47. TAM Bilgi İletişim A.Ş....................................................................tam - 64 Kbps
48. TELENET İletişim Hiz. Reklamcılık ve Tic. Ltd. Şti.........….............tele - 64 Kbps

İZMİR BÖLGESİ

1. RAKSNET İletişim Teknoloji ve Tic. A.Ş..................................raksnet - 512 Kbps
2. EFESNET Yeşil Ege Bilişim ve İnternet Hiz. A.Ş...................…yesilege - 128 Kbps
3. UNİMEDYA Türknet Elektronik Endüstri ve Tic. A.S ...........unimedya - 128 Kbps
4. UNIPA Universite Pazarlama A.S. .............................................egenet - 128 Kbps
5. AKBANK T.A.Ş......................................................................akbank - 64 Kbps
ISPRO İletişim. Hizmetleri. ve Yazılım San. Tic.. A.Ş..…...............ispro - 64 Kbps

4. Önemli Web Siteleri

• Bilkent Web Sitesi : http://web.bilkent.edu.tr Pek çok konuda en iyi başlangıç noktası. Sıkça güncellenmektedir. Önemli merkezlere linkler. Türkçe/ingilizce FAQ Dökümantasyonları, güncel kampanyalar.
• ODTÜ Web Sitesi : http://www.metu.edu.tr
• TurWeb : http://turweb.com
• TurNet : http://www.turnet.net.tr
• Ege Üniv. : http://www.ege.edu.tr
• Doruk : http://www.doruk.net.tr

5. Önemli FTP Siteleri

• ODTÜ FTP : ftp://ftp.metu.edu.tr Dünya üzerindeki popüler pek çok arşivlerin (Simtel, Cica, Linux, Games, Sunsite(?), Microsoft, Virus vb ) tıpkıları. Düzenli güncellemeler. Mutlaka ziyaret edin.
• Bilkent FTP : ftp://ftp.bilkent.edu.tr TeX arşivi, dökümantasyon. Bazı arşivlerin tıpkıları. internet yazılımları
• Ege FTP : ftp://ftp.ege.edu.tr
• Doruk FTP : ftp://ftp.doruk.net.tr

6. Usenet (News) Servisleri

Türkiye'deki bazı News Servisleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Özellikle, yerel haber gruplarının az olduğunu söyleyebiliriz. PcWorld haber grupları, Turk.net forum grupları (news.turk.net), Aidata grupları, ODTÜ tr gruplarıve ITU yerel grupları bazı Türkçe yerel gruplar olarak karşımıza çıkmaktadır. News servisleri geliştikçe, ülke içinde yerel grup haber akışının da olabileceğini bekleyebiliriz. Halen üzerinde çalışılan Türkçe tartışma öbekleri hiyerarşisi yapılanması hayata geçtikten sonra bu servislerin daha etkin kullanılabileceğini umabiliriz.
 

News Servisi Adı	Dışardan erişimde haber postalama
news.turnet.net.tr  (Nisan 1997'den beri aktif değil)	Evet
news.metu.edu.tr (?sadece tr domainlerine?)	Hayır
news.itu.edu.tr	Hayır
news.ku.edu.tr	Hayır
news.escortnet.com	Hayır
news.pcworld.com.tr (Yerel -genel- tartisma grupları)	Evet
news.turk.net (yerel Türkçe forum grupları)	?
news.mag.net.tr (yerel Türkçe magnet grupları)	Evet
news.aidata.com.tr (yerel Aidata grupları)	Evet

 

7. Listserv/Listproc Servisleri

Türkiye'deki bazı "Liste" servisleri aşağıdadır. Her bir serviste hangi listelerin olduğunu öğrenmek için, ilgili listeye bir mail mesajı içinde "list" komutunu gönderin. Listserv/Listproc kullanımları ilgili ayrıntılı bilgi 8. Bölüm'de bulunabilir. Önümüzdeki sürümlerde, yeni liste servis adreslerini de ekleyeceğiz.

• ODTÜ : listproc@metu.edu.tr
• Bilkent Üniv.: listproc@bilkent.edu.tr ya da listeci@bilkent.edu.tr
• Ege Üniv.: listserv@vm.ege.edu.tr (VM) ve listproc@bornova.ege.edu.tr
• İTÜ : listproc@itu.edu.tr
• Boğaziçi Üniv. : listproc@boun.edu.tr
• Hacettepe Üniv. : listproc@hun.edu.tr
• Akdeniz Üniv. : listproc@listserv.akdeniz.edu.tr
• Bimel : listproc@bimel.com.tr
• Dut Net: listproc@dut.com.tr
• Mimar Sinan Üniv. : listproc@msu.edu.tr
• Marmara Üniv. : listproc@marun.edu.tr
• ODTÜ : listproc@wasp.bio.metu.edu.tr (Biyoloji Böl ?)
• Hacettepe Üniv. : listproc@cs.hun.edu.tr (Bilgisayar Bilimleri Böl. ?)
• Tübitak : listproc@nucleus.mam.tubitak.gov.tr
• Doruk : forum@doruk.com.tr
• Milliyet Gazetesi (@Milliyet) : http://www.milliyet.com.tr (Günlük haberler üzerine tartışma forumları)

8. IRC Servisleri

Türkiye'deki bazı IRC servisleri şunlardır :

• ODTÜ : irc.metu.edu.tr ve irc.chem.metu.edu.tr
• Ege Üniv. : ube.ege.edu.tr
• Planet : irc.planet.com.tr
• Kanal D : irc.kanald.com.tr
• Doğu Akdeniz Üniv. : irc.emu.edu.tr

9. Kütüphaneler

Aşağıdaki linkler, Telnet ile erişebileceğiniz kütüphaneleri göstermektedir. Daha ayrıntılı bir liste http://www.bilkent.edu.tr/bilkent/services/info-lib/ den alınabilir.

 Mevzuat Bilgi Sistemi (T.C. Basbakanlik)
 Anadolu Üniversitesi Kütüphanesi  (userids: guest0 - guest9 )
 Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi  (userid: guest )
 Galatasaray Üniversitesi Kütüphanesi  (userid: tarama )
 Maraş Üniversitesi Kütüphanesi  (userid: kitap   passwd: kitap)
 ODTÜ Kütüphanesi  (userid: metulib   passwd: metulib)
 Milli Kutuphane (userid: OKUYUCU )
 TC Merkez Bankası (userid: tcmb )
 Tübitak Kütüphanesi  (userid: LIBRARY )
 Tübitak Veritabanları (userid:BODRUM  userids: TARAMA0 - TARAMA9 )

10. Konu Rehberleri ve Tarama Servisleri

• Arabul : http://arabul.dominet.com.tr Çok geniş bir konu kataloğu. Sorgulama yapabilme imkanı
• Tüm Türkiye Tarayıcısı : http://ttt.com.tr Seçilmiş yüzlerce web sayfası indekslerinden verilen anahtar kelimelere göre tarama, web sayfası kayıt ettirme.
• TurWeb : http://turweb.com Oldukça iyi tasarlanmış ve gruplanmış bir konu kataloglama sistemi var. Güncel konular, sosyal/teknik/politik konularda bilgiler, arama servisleri
• List2000 : http://www.list2000.com.tr Güncel konular (spor,eğlence dünyası, magazin, basın, politika), değişik konularda kataloglar
• Doruk : http://www.doruk.net.tr/ttr/internet Türkiye İnternet sayfaları. Değişik konularda kataloglar..

11. Türkiye İçinde kişi/e-posta adresi/web sayfası Sorgulama Servisleri

Bu servislerin ülkemizdeki kullanımı malesef o kadar yaygın ve sayıları da fazla değil. En Önemli 2 tanesi, Best E-Mail dizini ve Bilkent:
 

12. Internet üzerinde Siyasi Partiler ve Politikacılar

• Bilkent Başlangıç Noktası : http://web.bilkent.edu.tr/siyasi.html

13. Internet üzerindeki medya kuruluşları

Internet yoluyla ulaşılabilecek basın yayın kuruluşlarının sayısı her geçen gün artmaktadır. Bunlardan bazılarını aşağıda listelemeye çalıştık. Önümüzdeki sürümlerde Daha ayrıntılı listeler vermeye çalışacağız.

Gazeteler :

• Dünya Gazetesi (http://www.dunya-gazete.com.tr)
• Hürriyet (http://www.hurriyet.com.tr)
• Fanatik ( http://www.fanatik.com.tr/ )
• Milliyet ( http://www.milliyet.com.tr/ )
• Sabah ( http://www.sabah.com.tr/ )
• Turkish Daily News ( http://www.turkishdailynews.com/ )
• Türkiye Gazetesi ( http://www.ihlas.net.tr/TurkiyeGazetesi/TurkiyeGazetesi.htm )
• Zaman Gazetesi (http://www.zaman.com.tr)

• TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi : http://www.biltek.tubitak.gov.tr/
• Atlas Dergisi (Atlas Travel Magazine : http://www.turknet.com/atlas/
• Nokta Dergi Grubu , Istanbul : http://www.medyatext.com/nokta/

• Kanal D : http://www.kanald.com.tr
• Star : http://www.star.com.tr
• Kanal 6 : http://www.metyatext.com/kanal6
• Kanal E : http://www.medyatext.com/kanale
• Show TV : http://www.medyatext.com/showtv

Bir çok radyo, yayın akışını ve bazı program içeriklerini internet üzerindeki tanıtıcı sitelerinden vermektedir. Bazıları ise, Real Audio sistemi ile internet üzerinden canlı yayın yapmaktadır. Önümüzdeki sürümlerde daha detaylı bir liste oluşturmaya çalışacağız.

TÜRKİYE'DE INTERNET'TE YER ALAN BAZI RADYOLAR (Orijinal liste : http://www.radyo-odtu.com.tr/ ) 

• Radyo ODTÜ : http://www.radyo-odtu.com.tr/
• Radio Bilkent : http://www.bilkent.edu.tr/~radio/
• Radio ITU : http://www.ehb.itu.edu.tr/~ituradyo/
• Dost FM : http://www.ada.com.tr/~dost-fm/
• Best FM : http://www.medyatext.com/bestfm/
• KentFM : http://www.kentfm.com.tr
• Show Radyo : http://www.medyatext.com/showradyo/
• Gazi'nin Sesi (FM) : http://www.gazi.edu.tr/~atabek/radio.html
• Baskent Radio : http://www.ekosis.com.tr/baskent/
• Radyo 2019 : http://www.medyatext.com/2019/
• Number One FM : http://www.magnet.com/numberone/
• Power FM : http://www.powerfm.com.tr
• Radio Bogazici : http://maxwell.ee.boun.edu.tr/radio.htm

• AA - Anadolu Ajansı : http://www.metu.edu.tr/AA

14. Turistik Bilgi Sistemleri

• TurWeb Türkiye Sayfaları : http://turweb.com
• EgeNet : http://www.ege.edu.tr/~balsoy/Turkiye
• Bilkent : http://web.bilkent.edu.tr/inet-turkey/tourism.html

15. Türkçe yazılmış "Çokça Sorulan Sorular" (FAQ) dökümanları

• Inet-tr listesinde Çokca Sorulan Sorular ve Cevapları: inet-tr.css, http://web.bilkent.edu.tr/turkce/css/
• Unix Çokça Sorulan Sorular unix-all.css; http://www.bilkent.edu.tr/turkce/FAQ/unix-all-faq-v.1.1
• Linux Çokca Sorulan Sorular linux.css.100.tar.gz; http://web.bilkent.edu.tr/turkce/css/linux
• Internet Bilgiye Erisimin Yeni Araç ve Olanakları, http://web.bilkent.edu.tr/turkce/css/inet2.txt;
• Internet ve Türkiye: Araçlar Olanaklar ve Yönetimi, http://web.bilkent.edu.tr/kemer/
• Herkes İçin Internet, Kürşat Çağıltay, (1. basim), http://web.bilkent.edu.tr/hii/
• Muhtelif Türkçe dökümanlar : http://www.bilkent.edu.tr/turkce/

16. Diğer